Teks Berjalan

Om Swastyastu, Sameton Sutha Abimanyu, Nyama Blijul ajak makejang.. Rahajeng rauh ring blog puniki, elingang follow ig @blijul_pande twitter @jul_pande Youtube: Blijul TV _ Om santih, santih, santih.

Wednesday, December 19, 2012

Bawang Teken Kesuna

Ada katuturan satua I Bawang teken I Kesuna. Suba satua buin kasatuang. Ipun manyama ajaka dadua. Sedek dina anu, memen ipune jagi luas ka peken. Mémé ipuné tuah ngadol saang miwah jukut-jukutan sesampun mamargi raris ka pasar, mabesen mémén ipuné ring pianak ipuné, "Ning, ning, Kesuna ngajak I Bawang ngijeng jumah, mémé lakar luas ka peken madagang saang, jukut-jukutan. Ingetang nyén jumah tuunang padiné, tubuk." Nika pisen reraman ipuné, raris mamargi.

Sampunné méméné luas, jumah saling tunda I Bawang ajak I Kesuna, "Bawang, Bawang…, dong tuunang naké padiné, icang nak lakar nyakan". 

"Tuunang ja malu, nyanan icang ja nebuk", nika pesaut ipun I Bawang. 

Tuunanga padiné kin I Kesuna. Lantas gelurina nyaman ipuné, "Bawang, bawang, dong tebuk malu padiné, né suba tuunang icang". 

Sampun wusan nyakan niki I Kesuna, raris asapuniki I Kesuna, "Bawang, Bawang…, lan dong tebuk je malu padiné". 

"Nah, dong tebuk je malu. Nyanan cang pang inget nglesung".

"Bawang, Bawang…, jani dong ngelesung je malu, to padiné suba tebuk icang".

"Nah, dong ngelesung je malu. Nyanan icang pang inget napinin".

Terus asapunika-asapunika, raris repot ipun I Kesuna. Wusan nyakan raris nebuk, wusan nebuk raris nglesung. Asapunika terus. I Bawang gegaené tuah malali tur mapayas kémanten. Raris sampun pragat mangkin niki I Kesuna nebuk, sampun bersih, sampun dados baas. Raris ipun kayeh I Kesuna mersihin dewék awak ipuné sami keni oot pesak. Makta jun, makta penganggo ané daki terus ipun mesain ring tukadé. Raris I Bawang jumah puniki tios pemarginé, I Kesuna sedeng melaha ipun ngelehang awak di tukadé, I Bawang puniki nguyakang raga, awakné siamina antuk oot, oot pesak, trus makamen bresbes. Purak-purak paling tuyuh uling tuni magaé. 

Mangkin rauh I Kesuna sakéng tukadé ampun bersih wusan maganti, meséh. Duaning asapunika panggihina pianak ipuné ring mémén ipune niki, I Bawang kantun maoot-oot, I Kesuna sané sampun bersih. Tengkejut mémén ipuné rauh saking pasar.

"Éh.. Nyai Kesuna, ngudyang gén geginan nyainé uli tuni? Adin nyainé I Bawang magaé tuyuh uli semengan. Dadi nyai jeg maelah-elah dogén ka tukadé?", kenten munyin méméné.

Raris mesaut I Bawang, "Saja mék.., I Kesuna ké gaéné cumak malali dogén, pesu mulih. Tiang jeg uli tuni, uli semengan tén ngoyong-ngoyong, uling mara tiang nyakan, nuunang padi, nyemuh, nebuk, kayang pragat buka jani. Ia ké gegaéné tuah malali" 

Raris gedeg mémén ipuné duaning wénten laporan I Bawang sekadi punika. Tur panggihina I Kesuna yakti sampun bersih. Raris gedeg mémén ipuné, sakitina raris I Kesuna tur matundung. Benyah matigtig ban sampat, matatu awak ipuné cuah-cuah pesu getih. Mapan sampun katundung, I Kasuna mangkin ngarereh Dadong ipuné, ampun soré.

"Dadong, dadong, gagahin ja tiang jelanan"

"Nah, nyen to sing tawang dadong?"

"Tiang I Kesuna dadong, cucun dadongé ba daja"

"Yéh, nguda dadi kéné awak ceninge? Telah dekdek pesu getih, metigtig ae?"

Raris tuturanga indikné sekadi i tunian. Béh sedih dadongné ningeh indik cucuné asapunika, baanga ipun tongos pules mapan sampun wengi. 

Tan kacarita niki, bénjangné semeng mandus ipun I Kesuna ring tukadé. Makta besaan (pantingan), makta jun. Raris duk punika wénten paksi crukcruk, "Cruk.. cuk… cuk.. cuk cuk cuk…", asapunika munyiné. Sekadi makeengan ipun I Kesuna antuk kemelaratan, kesakitan idup.

"Nah iba kedis crukcuk, nak kai sengsara kéné. Amun iba olas, patok awak kainé apang misi emas", nah kenten pinunas ipunné. Raris patoka awak ipuné, pegelangan, lengen, baong, sirah, lan batis ipuné. Dados gelang emas, dados gelang kana, kalung emas, bungkung emas masoca manik, makéh. Mulih mangkin ipun ring dadong ipuné. Makesiab dadosné I Dadong nepukin cucuné ngaba mas-masan liu.

"Yéh cening, cening Kesuna, dija né maan kéné?" Tuturanga indikné nika. 

Sué ning asué sampun raris wénten aminggu. Merika nyaman ipuné, I Bawang tundéna ngidih api kin mémé ipuné. "Ning, ning, Bawang mu ngidih api mu sik i dadongé ba delod. Adin ceningé I Kesuna ada nyen ditu ya ngambul?, sambilang masih delokin". Merika raris I Bawang. Teked jumah dadongné, makesiab nepukin umah dadongé misi sarwa ané melah-melah.

"Dadong.., dadong.. , to nyén ngelah pulesanné luung pesan misi kelambu?"

"Ah…, nyén kekadén? Dadong ja ngelahang…"

"Ah.., sing ngugu sing nyen keto", delokina kamaré ento tur ngenah drika dapetanga I Kesuna mapayas. Ngeling I Bawang nagih ngidih mas-masané I Kesuna. I Kesuna ten ngemaang, mapan inget kapisunayang olih adiné.

"Ngudiang dadi yang ngemaang ngidih buka nyai, kaden i pidan nyai misuna sing beneh teken i mémék?".

"Nah, da ja ento ingetanga, mbok..". Terus takénanga, orahanga kin I Kesuna, ye i kedis crukcuk ngemaang mas-masan, pacok-pacoka di tukadé. Raris mulih ipun ngeling, masadu teken mémén ipuné. Indikné I Kesuna asapunika. 

"Nah, amun kéto ja ban cening. Mu bareng ke tukadé, né aba besaanné". Raris wenten jakti kedis asapunika naler sekadi pabesenné. 

"Cruk… cuk cuk cuk cuk.." 

"Nah iba kedis, lamun iba olas. Pacok awak kaine apang misi emas", kéto I Bawang nuutin buka munyinné I Kesuna. 

Pacoka tekening Crukcuke nika, raris medal rah (getih). Sami matatu awakné I Bawang. Mawinan ngeling morat-marit mulih. Nah, drika raris asapunika wau mémén ipuné nyesel. (jul)

Puput.

2 comments:

  1. Satua puniki ngingetin titiang ring almarhum Dadong tiang sane stata menyatuayang sebilang nyaluk peteng, dipesarean dipan sane wantah ngangge tikeh uwek megaleng kapuk ... ngetel yeh peningalan tiange puk ...

    suksma

    ReplyDelete
    Replies
    1. Ngihh bli, satua2 Bali dugas iraga cenik nu ngetrend dadi hiburan nimpalin kar sirep.. yen mangkin sampun kagentosin antun TV lan Internet..!

      Ohh saja, satua Bawang lan Kesuna nika wenten 3 versi,
      1. bawang jahat (ulian warnane barak), kesuna baik (ulian warnane putih)
      2. bawang baik, kesuna jahat (kesuna = pisuna = fitnah)
      3. Cerukcuk Kuning.

      Delete

Wusan simpang, elingang komentarnyane ngih..! Ring colom FB ring sor taler dados. ^_^ sharing geguratane ring ajeng dados taler.