Teks Berjalan

Om Swastyastu, Sameton Sutha Abimanyu, Nyama Blijul ajak makejang.. Rahajeng rauh ring blog puniki, elingang follow ig @blijul_pande twitter @jul_pande Youtube: Blijul TV _ Om santih, santih, santih.

Sunday, April 22, 2012

SUNARI


Sunari inggih punika silih sinunggil upakara yadnya ring Bali. Sunari kakaryanin olih Tapini sané sampun uning ring indik Sunari. Sunari kakaryanin mangdané prasida ngamedalang kayun suci rikalaning makarya malarapan antuk suarannyané.

Suksman Sunari
Sunari inggih punika silih sinunggil sarana upakara karya agung sané malakar antuk tiying sané marupa sakadi pénjor, ring muncuknyané madaging duk mategul, ring bantangnyané madaging bolong manut aksara suci minakadi lambang sakadi tapak dara, Ardhacandra, Windhu, lan Nada. Sunari punika pralambang kasucian, punika mawinan sunari kaanggén rikalaning wénten karya Agung sakadi Ngroras, Ngenteg Linggih, miwah pawarah-warah ring krama désa yéning irika wénten karya suci.
Pepalihan Sunari
a.      Tiying (Bantang Sunari)
b.      Bolong ring tiying sané manut ring aksara suci  :
-   Nada  Pralambang Dewa Siwa
-   Windhu Pralambang Dewa Brahma
-  Ardhacandra Pralambang Dewa Brahma
Soang-soang bolong punika kakaryanin ring soang-soang buku tiyingé. Yening aksara punika kajangkepang dados Aksara Ongkara. Bolong sunariné kakaryanin nyaméh mangdané tatkala kaitup angin ngamedalang suara sané jangih.
c.  Duk ring muncuk tiying gunannyané rikalaning wénten angin, duk punika kampehang ngawinang tiyingé makipekan mawinan angin punika ngupin bolong sunariné.
d.      Duk sané wénten marupa bojog, semal, cecek, punika wantah perhiasan kémanten.
e.      Sanggah ring Sunari kaanggén genah ngunggahang banten Sunari.

Kawigunan Miwah Tetujonnyané Nanceb Sunari
Sunari kaanggen rikalaning wénten karya agung sakadi Ngenteg Linggih, Ngeroras, utawi Karya Nyatur sané nyihnayang irika wénten karya suci. Punika mawinan Sunari Kakaryanin tegeh sakadi pénjor mangdané anak sané sebel utawi cuntaka nenten liwat ring kalangan karya punika.

Sunari mawit saking kruna Su sané maarti Taksu, miwah Nari sané mateges Widyadara-Widyadari. Dadosné Sunari kakaryanin mangda para widyadara-widyadariné sami tedun nyingak miwah nganugrahin kasuécan mangdané karya sané kalaksanayang prasida mamargi rahayu.

Wénten naler sané nganikayang Sunari punika sakadi Suara pawarah-warah, duaning ring tiying Sunari punika madaging bolong sané ngamedalang suara sané jangih rikalaning katempuh angin, ngawinang sang sané madué karya prasida ngulengang manah ipuné, miwah prasida ngawinang kaheningan ring upacara.

Panganggén Sunari miwah Banten sané munggah.
Rikalaning Ngenteg Linggih  :
  1. Yening Nyatur Muka nganggé Patpat (4) Magenah ring Kangin mapanganggé (mawastra)  putih, Kelod mapanganggé barak, Kauh mapanganggé kuning, miwah Kaja mapanganggé selem.
  2. Yéning Nyatur Muka ngganggé kakalih (2) Magenah ring kangin miwah kauh.
  3.  Yening Nyatur Rebah nganggé asiki (1) magenah ring tengah.

Rikalaning Ngabén nganggén patpat, yening Maligya ngganggé 8 (akutus), magenah manut pangider buana. Tiying sané mangé patut tiying sané sukla.

Rikalaning molongin Sunari nganggé banten Peras atanding miwah santun asiki. Sadurungé katancebang Sunari patut kaplaspas nganggé banten Pejati, Ajuman Putih Kuning, Tulung Urip tegep saha segehan.

Indik Sunari puniki munggah ring Lontar Dewa Tattwa.

Sugra titiang, sané ngicénin utawi sané midartayang indik Sunari :
1.     Ida Padanda Istri Ketut Punia, saking Griya Pidada, Klungkung.
2.     Ida Bagus Pidada Kaud, saking Griya Pidada Klungkung.
3.     Ida Pedanda Gédé Putra Tembau, saking Griya Aan, Klungkung.

Olih : Ni Madé Sriartini

No comments:

Post a Comment

Wusan simpang, elingang komentarnyane ngih..! Ring colom FB ring sor taler dados. ^_^ sharing geguratane ring ajeng dados taler.